آب آهن چیست؟
آب آهن که به آن آب آهن دار ، آب آهن تاب ، آب آهن تافته یا آب آهن تفته نیز می توان اطلاق کرد نوعی آب است که شامل عنصر آهن می باشد. استفاده از آب آهن راهی سالم جهت تامین آهن مورد نیاز بدن است که عوارض جانبی نیز ندارد. آب آهن تاب در واقع یک روش طبیعی جهت رفع نیاز بدن به آهن محسوب می گردد. امروزه که بحث کمبود آهن و مصرف انواع مکمل های آهن نظیر قرص آهن و قطره آهن مطرح است و با توجه به عوارض جانبی قرص آهن شیمیایی و قطره آهن شیمیایی بر بدن ، آشنایی با آب آهن دار طبیعی و مصرف آن می تواند یک ضرورت محسوب گردد.
انواع آب آهن تاب
سؤال مهم دیگری که ممکن است به ذهن خطور کند این است که آب آهن چگونه تهیه می شود؟ روش های تهیه آب آهن چند نوع است؟ آب آهن هایی که از روش های مختلف تهیه می شوند چه فرقی با یکدیگر دارند؟ در پاسخ باید گفت که آب آهن تاب به دو روش کلی تهیه می شود که عبارتند از: آب آهن تاب معمولی و آب آهن تاب تغلیظ شده. در ادامه بحث به طرز تهیه هر یک از این نوع آب آهن و محل مصرف آن ها اشاره خواهیم کرد.
طرز تهیه آب آهن معمولی
ساده ترین نوع آب آهن که به راحتی در منزل نیز قابل تهیه می باشد ، آب آهن تاب معمولی می باشد. برای تهیه آب آهن معمولی ، یک کفگیر آهنی کوره دیده یا یک تکه آهن کوره دیده را داخل آب در یک ظرف مسی قرار دهید. ظرف مسی محتوی آب و آهن کوره دیده را بر روی شعله (گاز) قرار داده و آن را به مدت حدود بیست (۲۰) دقیقه بجوشانید. این عمل باعث آزاد شدن مقداری یون آهن در آب می شود. رنگ و مزه آب حاصل از این عمل ممکن است کمی فرق بکند ولی به دلیل اینکه مقدار یون آزاد شده در این روش زیاد نیست ، تغییر رنگ و مزه آب نیز ممکن است زیاد نباشد. این آب را پس از سرد شدن می توانید همانند آب معمولی میل نمایید.
مزیت بزرگ این روش ، راحتی انجام آن مخصوصا در منزل می باشد و به این ترتیب شما همیشه می توانید در منزل ، آب آهن داشته باشید و از آن استفاده کنید. توجه نمایید که آب استفاده شده برای تهیه آب آهن باید سالم باشد. ضمنا سعی کنید آب آهن تهیه شده را در ظرف شیشه ای نگهداری نمایید.
طرز تهیه آب آهن تغلیظ شده
نوع دیگر آب آهن ، آب آهن تغلیظ شده می باشد. آب آهن تغلیظ شده نسبت به آب آهن معمولی حاوی مقادیر زیادی عنصر آن است. برای تهیه آب آهن تاب تغلیظ شده ، یک تکه آهن را در کوره گداخته و آن را چندین دفعه در آب موجود در یک ظرف فرو می برند. پس از تکرار این عمل ، ملاحظه می گردد که رنگ آب موجود در ظرف ، تیره می شود و اگر از این آب (پس از سرد شدن) میل شود ، متوجه می شویم که مزه آهن به خود گرفته است. فراموش نکنیم که از گداختن آهن توسط شعله مستقیم گاز و امثالهم خودداری کرده و فقط از آهنی که در حرارت کوره گداخته شده است استفاده کنیم.
این نوع آب آهن حاوی مقدار زیادی یون آهن است. برای نگهداری این نوع آب آهن نیز از ظرف شیشه ای استفاده نماید. برای تهیه این نوع آب آهن هم حتما از آب سالم استفاده کنید. آب آهن تغلیظ شده را می توانید همانند آب معمولی میل کنید. اگر گاهی مصرف آب آهن تاب تغلیظ شده به صورت مستقیم برای شما خوشایند نباشد می توانید آن را در مواد غذایی آب دار نظیر آش یا سوپ ریخته و از این طریق ، آن را میل کنید.
فرق آب آهن با قرص و قطره آهن
سؤال دیگری که می تواند مطرح باشد این است که فرق آب آهن با قرص آهن و قطره آهن در چیست؟در پاسخ این پرسش باید گفت که اصولا آب آهن تاب با قطره آهن یا قرص آهن سه فرق عمده دارد:
آب آهن یک محصول طبیعی است در حالی که قرص آهن و قطره آهن ، محصولات شیمیایی هستند.
آب آهن دارای یون آهن است که نیاز بدن انسان می باشد و بنابراین ، آب آهن تاب ، فقر آهن در انسان را درمان می کند در حالی که قرص آهن و قطره آهن حاوی مولکول آهن هستند که بدن انسان نیازی به آن ندارد و قرص آهن یا قطره آهن نمی توانند کمبود آهن بدن را جبران کنند.
قرص آهن و قطره آهن معمولا دارای عوارض جانبی هستند درحالی که آب آهن عوارض جانبی ندارد.
ممکن است تفاوت های دیگری نیز وجود داشته باشد اما عمده تفاوت ها در همین سه نکته به نظر می رسد که ذکر شد.
آب آهن به جای قرص و قطره آهن
آیا می توان از آب آهن به جای قرص آهن و قطره آهن استفاده کرد؟ پاسخ این پرسش مثبت می باشد. ممکن است این سؤال مطرح شود که آب آهن چه فرقی با قطره آهن یا قرص آهن دارد و چه لزومی دارد که به جای قرص آهن یا قطره آهن از آب آهن تاب استفاده کنیم؟ در پاسخ باید گفت که آب آهن تاب با قرص و قطره آهن دارای تفاوت هایی است که به سه مورد اصلی آن در قسمت قبل اشاره شد. مهمترین دلایل استفاده از آب آهن به جای قرص آهن یا قطره آهن مربوط به همین سه مورد است. اول از همه اینکه آبی که آهن طبیعی دارد بهتر از قرص یا قطره ای است که آهن شیمیایی دارد. دوم اینکه آب آهن ، کمبود آهن و فقر آهن را درمان می کند در حالی که قرص آهن یا قطره آهن چنین قدرتی ندارند و سوم اینکه آب آهن عوارض جانبی ندارد در حالی که مصرف قرص آهن و قطره آهن باعث برخی عوارض جانبی از جمله سیاه شدن دندان ها و بیش فعالی در کودکان می شود.
چه کسانی می توانند از آب آهن استفاده کنند؟
هیچ گونه محدودیت سنی و جنسیتی در استفاده از آب آهن وجود ندارد و همه افراد اعم از مرد یا زن ، بزرگ یا کوچک ، نوزادان و حتی مادران باردار می توانند از آب آهن تاب به جای مکمل های آهن که دو نمونه بارز آن ها قرص آهن و قطره آهن هستند استفاده نمایند.
درمان فقر آهن شدید با استفاده از آب آهن
همانطور که در بالا عرض شد ، آب آهن تغلیظ شده به نسبت آب آهن معمولی دارای مقدار زیادی از عنصر آهن می باشد و برای درمان فقر شدید آهن بایستی از آب آهن تاب تغلیظ شده استفاده شود. برای رفع سریع تر فقر آهن می توانید آب آهن را تا درمان کامل فقر آهن به جای آب معمولی میل نمایید.
در مواردی که فقر آهن زیاد شدید نیست می توانید از آب آهن تاب معمولی که در منزل هم به راحتی قابل تهیه است استفاده نمایید. راه دیگر برای رفع فقر آهن در حالت خفیف این است که یک کفگیر آهنی یا یک تکه آهن کوره دیده را هنگام پخت غذاهایی نظر آش یا سوپ در داخل آن قرار داده و پس از مدتی که در داخل آش یا سوپ ، جوشید آن را از داخل ظرف خارج سازید. این روش نیز برای رفع فقر آهن در حالت کم ، بسیار مفید می باشد. این عمل را معمولا به طور مداوم می توانید تکرار کنید تا در برطرف شدن کمبود آهن در بدنتان مؤثر باشد.
مزیت استفاده از آب آهن در دوران بارداری
استفاده از آب آهن در زمان حاملگی دارای مزایای فراوانی می باشد که به عنوان نمونه می توان علاوه بر درمان کمخونی در بارداری، به پیشگیری از یبوست و جلوگیری از بیش فعال شدن نوزاد اشاره کرد. مکمل های آهن معمولا در ایجاد یبوست در دوران بارداری نقش دارند و استفاده از آب آهن تاب به جای قرص آهن یا سایر مکمل های آهن می تواند در پیشگیری و درمان یبوست بارداری مؤثر باشد.
از فواید دیگر استفاده از آب آهن تافته به جای انواع مکمل های آهن ، مسئله صرفه جویی ارزی است و وقتی که از آب آهن طبیعی برای رفع فقر آهن خود استفاده بکنیم دیگر نیازی به اتلاف منابع ارزی برای انواع و اقسام مکمل های آهن نخواهد بود. امیدواریم مردم عزیز ما مساله استفاده از آب آهن به جای مکمل های آهن از جمله قرص آهن و قطره آهن را جدی بگیرند چرا که هم به نفع سلامتی خودشان و هم به نفع جامعه می باشد.